Interprofessioneel samenwerken

voor optimale ontwikkelkansen voor het kind


Interprofessioneel samenwerken is vooral een kwestie van doen. Toch is het niet iets wat je aan het toeval kunt of wilt overlaten. Het onderwerp bespreekbaar maken is een eerste stap naar interprofessioneel samen werken.

Waarom deze workshop?
Dat er een noodzaak is voor samenwerken op de werkvloer blijkt wel uit het gestaag groeiend aantal integrale kindcentra en multifunctionele accommodaties. Tegelijkertijd is er een behoefte; scholen werken immers ook met elkaar -en andere partners als jeugdzorg en gemeenten - samen in de regionale samenwerkingsverbanden. Ook daar is verdergaande samenwerking belangrijk in het belang van een passende onderwijsplek voor elke leerling. Er is dus noodzaak en behoefte om samen te werken. Waarom gaat het dan niet vanzelf? Oberon heeft dit onderzocht in 2016 en 2019. Deze rapporten wijzen uit dat er belemmeringen en knelpunten in de samenwerking ervaren worden op medewerker niveau en op bestuurlijk niveau. Veel van deze punten zijn nu nog actueel. De genoemde belemmeringen en knelpunten zijn ‘de werelden van verschil’, ‘de wet- en regelgeving’, ‘financiën’, ‘de huisvesting’ en ‘factor tijd’. De laatste vier punten zijn vooral randvoorwaardelijk in de interprofessionele samenwerking. De eerste belemmering, ‘de werelden van verschil’ zit op het aspect cultuur: ‘het elkaar letterlijk leren kennen en ontmoeten’. Daarmee lijkt het vooral een kwestie van doen te zijn. Toch is het niet iets wat je aan het toeval kunt of wilt overlaten. Het onderwerp gestructureerd bespreekbaar maken is een eerste stap naar interprofessioneel of interdisciplinair samenwerken.

Workshop
In deze workshop duiden we eerst de verschillende terminologiën en samenwerkingsvormen zoals mono-, multi-, inter-, transdiciplinair. Wat zijn T-shaped professionals en wat is interprofessioneel samenwerken. Welke overeenkomsten zijn er en wat zijn de verschillen? Kortom; waar hebben we het over?
Van daaruit maken we de stap naar het waarom van verdergaande samenwerking; wat is de winst of kan de winst zijn van interprofessioneel samenwerken, voor de leerling en voor de professional.
We bekijken wie onze samenwerkingspartners zijn en gaan in kleine groepjes met elkaar -m.b.v. de placemat methode- in gesprek over belemmeringen, kansen en successen in de huidige samenwerking. Wat zijn opvallendheden en waar liggen overeenomsten?

Placemat, eerste dialoog over de huidige samenwerking in kleine groepjes (Van der Star, 2016)

Na een plenaire terugkoppeling gaan we de verdieping in en behandelen we interprofessioneel samenwerken vanuit de CHAT theorie (Yrjo Engeström). De zes componenten van CHAT zijn in 2015 vertaald voor het onderwijs en de optimale leerresultaten voor elk kind/ de leerling. Dit geeft ons meer zicht op waar de grensgebieden (boundaries) bij interprofessioneel samenwerken zich zoal bevinden. Waar zitten deze grenzen in de samenwerking en waar zit de spanning en waar schuurt het? Daar waar het in de samenwerking schuurt kan bij ‘boundarycrossing’, expansief leren ontstaan.
Uiteraard komen hierbij thema’s aan de orde als: Wat vraagt interprofessioneel samenwerken hierin van jou? Wat verwacht jij hierin van anderen en wat heb jij nodig. Aansluiten gaan we gestructureerd het gesprek met elkaar aan. Hiervoor hanteren we de reflectietool interprofessioneel samenwerken (2024). Tot slot ronden we plenair af met zo mogelijk al een aantal concrete acties of afspraken in de gewenste samenwerking.

Deze tool is gebaseerd op het evidence informed STAR-model interdisciplinair samenwerken (2015) en de praatkaarten (2018). De focus hierbij ligt op het stimuleren van optimale ontwikkelkansen voor elke leerling en professional door interprofessioneel samen te werken.

CHAT Engeström toegespits op het onderwijs en de leerling (Van der Star, 2015)

Doelgroep
Deze workshop is inzetbaar voor alle professionals werkzaam rondom het kind / de leerling. Vanuit de gedachte ‘ken eerst jezelf en dan de ander’, kan de dialoog over interprofessioneel samenwerken door disciplines als het onderwijs, de kinderopvang, de gemeente, samenwerkingsverbanden en de Jeugd (Gezondheid)zorg, gestimuleerd worden. De tool kan ingezet worden bij de beginfase van een samenwerking, als nulmeting, als reflectietool om knelpunten bespreekbaar te maken, als teamevaluatie, bij het borgen van de samenwerking of het schrijven van beleid. Voor deze bijeenkomst is geen specifieke voorkennis nodig, wel enthousiasme om samen te willen werken. Deze workshop is dusdanig van opzet dat deze juist ook inzetbaar is om direct het overstijgende gesprek aan te gaan met de verschillende disciplines tegelijk.

Opbrengst
Na deze workshop weet je wat interprofessioneel samenwerken is, ken je de valkuilen van interprofessioneel samenwerken en de gebieden waar spanning zit. Je weet wie je samenwerkingspartners zijn, wat interprofessioneel samenwerken van jou als professional vraagt en wat je hierin van anderen vraagt en kunt verwachten. Je weet wat je morgen anders kunt doen in jouw omgeving.

Studiebelasting 2 1/2 uur

Reflectietool interprofessioneel samenwerken download